Σελίδες

Πέμπτη 2 Ιουνίου 2011

Περί αξιοκρατίας


(Η παρέμβαση που ακολουθεί έχει την χάρη της και την θέση της στον εσωτερικό διάλογο των Αποφοίτων ΕΣΔΔ-ΕΣΤΑ, κυρίως με τον λογιώτατο και πνευματώδη συνάδελφο κ. Ζαρταμόπουλο, σε κείμενο του οποίου απαντά. Αλλά την αναρτώ εδώ, διότι θεωρώ ότι έχει και μία αυτοτελή σημασία…)
Πρόσφατα είδε το φως πολυσέλιδη, επιδέξια και εύγλωττα γραμμένη, αλλά μακροσκελής και «σκοτεινή» κριτική στην πρόσφατη κίνηση του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης Αποφοίτων Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Τοπικής Αυτοδιοίκησης να δημοσιοποιήσει Μελέτη για ένα νέο μισθολόγιο των Δημοσίων Υπαλλήλων. Πέρα από τις κριτικές για την μεθόδευση, τον χρόνο εκδήλωσης, το περιεχόμενο και τον επικοινωνιακό χειρισμό, υποβόσκει στο κείμενο αυτό και μία ακόμη πιο ριζική κριτική, απόλυτα νόμιμη, η οποία όμως πρέπει να επισημανθεί και να προβληματίσει κυρίως τους υπογράφοντες το κείμενο διαμαρτυρίας.
Η κριτική αυτή είναι εκείνη που αφορά ουσιαστικά στην ίδια την ύπαρξη και τον (ταξικό) ρόλο της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και ημών όλων ως αποφοίτων της.
Παρά τον διαπιστωμένα ετερόκλητο ιδεολογικό προσανατολισμό των τελικών υπογραφόντων, ο συγγραφέας ρητά ευθυγραμμίζεται σε μία εξισωτική ανάλυση για την κοινωνία και φυσικά για την δημόσια διοίκηση. Έχοντας πιθανότατα υπ’ όψιν του την προσέγγιση του Μαρξ στο ζήτημα της αξιοκρατίας, όπως αυτή προκύπτει από το έργο του «Κριτική στο πρόγραμμα της Γκόττα» (1875), υιοθετεί την κλασική μαρξική άποψη πως η σύνδεση των απολαβών με τις ικανότητες και εν τέλει την παραγωγικότητα «…σιωπηρά αναγνωρίζει την άνιση επιμέρους προικοδότηση και έτσι την παραγωγική ικανότητα των εργαζομένων ως φυσικά προνόμια.» Την ισοπεδωτική αυτή ανάλυση, και μάλιστα πολύ πιο χονδροειδώς, υιοθέτησε η ελληνική αριστερά, ιδίως το ΚΚΕ μετά την διαγραφή Πουλιόπουλου, και βλέπουμε όλοι πού έχει οδηγηθεί…
Αφού λοιπόν η αξιοκρατία είναι μία ακόμη ιδεολογική εξαπάτηση του καπιταλιστικού ταξικού συστήματος, συνεπώς η ύπαρξη της ΕΣΔΔ και ο ειδικός ρόλος (άρα και αμοιβή…) των αποφοίτων της είναι μέρος αυτής της ιδεολογικής απάτης και οφείλουν να … (εκεί σταματά η ανάλυση των συναδέλφων, προσθέτοντας σασπένς στον διάλογο…)
Βέβαια η ανάλυση πως η ταξική ανισότητα αναπαράγεται σε ατομικό επίπεδο με ανισότητα δυνατοτήτων, ευκαιριών, προσλαμβανουσών κλπ είναι ενδιαφέρουσα για να εντοπισθούν οι στρεβλώσεις που προκαλούνται από τις ανισότητες, αλλά είναι καταφανές ότι δεν αποτελεί απόλυτη αλήθεια, καθώς, πέρα από τους ταξικούς φραγμούς και σχεδιασμούς, οι άνθρωποι μορφώνονται, αυτομορφώνονται, αναπτύσσονται και εξελίσσονται. Αλλιώς πολλοί από τους γονιούς μας και ενδεχομένως εμείς οι ίδιοι δεν θα είχαμε καμία τύχη…
Παρά το γεγονός ότι οι επιθέσεις στην αξιοκρατία υιοθετούνται, πέραν του Μαρξ, και από σύγχρονους εξισωτιστές φιλελευθέρους διανοούμενους, όπως ο John Rawls (δες κυρίως το έργο του A Theory of Justice, 1975, Harvard University Press) θεωρώ πως οι συνάδελφοι που προσπαθούν εν ονόματι της ισότητας και της αντιπαράθεσης στην ταξική κοινωνία, να καταπολεμήσουν κάθε θετική σημασιοδότηση στην αξιοκρατία, εξακολουθούν να οφείλουν ρητή και ξεκάθαρη απάντηση σε δύο ερωτήματα:
Α) Είναι η αξιοκρατία οπισθοδρομικό αίτημα, ως ιδεολογικό κάλυμμα ταξικών διαφορών, ιδίως για την Ελλάδα; Και αν ναι,
Β) Ποιό θα πρέπει να είναι το μέλλον της Σχολής και ιδίως ημών ως αποφοίτων της;
Να παραιτηθούμε; Να ζητήσουμε μετάταξη σε πιο «προοδευτικούς» τομείς, όπως η εκπαίδευση; Να αυτοκτονήσουμε τελετουργικά; Να απορροφηθούμε από την ΑΔΕΔΥ; Να γραφτούμε στο ΠΑΜΕ; Να κάψουμε τα πτυχία μας και να ζητήσουμε λοβοτομή;
Αναμένουμε με αγωνία…

Παναγιώτης Δ. Ζαρίφης

4 σχόλια:

  1. ΔΗΛΑΔΗ ΑΞΙΟΚΡΑΤΙΑ-ΔΙΟΙΚΗΣΗ 1-0?Η΄0-0???ΙΔΟΥ Η ΑΠΟΡΙΑ!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Άψογη τεκμηρίωση στο πλαίσιο που διάλεξες αλλά υπάρχουν και άλλα πλαίσια ακόμη πιό προφανή και άνετα! Οι ιεραρχίες και το πολιτικό φαινόμενο (ως πεδίο εφαρμογής ισχύος, ανταγωνισμών, "κοινωνικής επιρροής" άρα και "θέσης") εμφανίστηκε στη βιολογική εξέλιξη πριν τον άνθρωπο (βλ. E.O. Wilson, "Sociobiology"). Για χιλιάδες χρόνια οι άνθρωποι και ο πολιτισμός τους θεωρούσε δεδομένη την κατάσταση αυτή. Ο εξισωτισμός και η ισοπέδωση στο όνομα της δημοκρατίας εμφανίστηκε ως πολιτική τακτική με την οποία ανίσχυροι ευγενείς (ή "αστοί") προσπάθησαν να υπερφαλαγγίσουν τους ισχυρούς. Εφαρμόστηκε δε, στην πλήρη του μορφή από αρχαίους και σύγχρονους τυράννους για δύο λόγους: "το ίσον στάσιν ου ποιεί" (η ισότητα δεν δημιουργεί καθεστωτικές ανατροπές) και γιά την αιώνια συνταγή μεταξύ τυράννων, "τους υπερέχοντας στάχυας κολούειν", να κόβεις ότι "εξέχει" γιατί κινδυνεύεις από αυτούς... (Αριστοτέλης, Πολιτικά, Ε΄και Στ΄). Ας γνωριζουν λοιπόν οι εξισωτιστές ότι επιδιώκουν την ισοπέδωση, μιά αφύσικη και τυραννική για τον άνθρωπο κατάσταση. Στην καλύτερη περίπτωση γίνονται πιόνια σε παιχνίδια ισχύος που ως "βολικοί ηλίθιοι" είναι δύσκολο να αντιληφθούν!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Το πρόβλημα για μένα είναι ότι βιώνουμε το "Τέλος της Επιστήμης" και μετά ότι βιώνουμε την περιθωριοποίησή μας ως επιστήμονες.
    Βαδίζουμε σε ένα σύγχρονο Μεσαίωνα.

    Ας παρατηρήσουμε τα μέτρα στο "γόνατο" που παίρνονται κάτω από κρίσεις πανικού και αλλάζουν την άλλη μέρα στο αντίθετό τους και την τρίτη μέρα αλλάζουν πάλι σαν τον φούρνο του Ναστραντίν Χότζα.
    Μπακαλοπολιτική, μπακαλοοικονομική που κινείται σε κάτι μεταξύ κομπογιαννίτη και ληστοσυμμορίτη.

    Άντε τώρα να του πεις για "Ανάλυση Δημόσιας Πολιτικής, για δόμηση του προβλήματος, εναλλακτικές λύσεις, επιλογή κατάλληλης λύσης με βάση το σύστημα αξιών, για δένδρα αποφάσεων για συστημική και όλα τα άλλα τα ωραία που μαθαίναμε στη σχολή. Άντε να τους φτιάξεις και κανένα πλάνο. Σίγουρα θα το κάνουν σαίτα για να μην πω ότι θα το κάνουν τίποτε άλλο.

    Το πρόβλημα είναι ότι στις αποφάσεις της Κυβέρνησης δεν υπάρχει καμία επιστημονική βάση και αυτό συμπαρασύρει και τη Διοίκηση, τα ΜΜΕ, τα πάντα.

    Όταν βγαίνει ο πολιτικός και ο δημοσιογράφος και λέει "Τιμωρούμαστε" ή πρέπει να τιμωρηθούμε για να μάθουμε τότε δεν είναι πολιτικός ή επιστήμονας αλλά παπάς του μεσαίωνα που στέλνει στην πυρά της ιεράς εξέτασης δικαίους και αδίκους.

    Εμείς έχουμε τη γνώση και πολλοί από εμάς έχουμε περισσότερες γνώσεις, τυπικά προσόντα και κριτική σκέψη και αξίζουμε πολύ περισσότερο από πολλούς κομπογιαννίτες της πολιτικής.

    Αυτό δεν αλλάζει είτε θέλουν να χρησιμοποιήσουν αυτές τις γνώσεις κάποιοι είτε όχι.

    Αν όχι αυτοί χάνουν

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Υπέρ του Ελιτισμού ή κατά?

    Η γνώση δεν χάνεται. Όλα τα άλλα μπορεί να χαθούν.
    (Εκτός αν πέσει καμιά επιδημία Αλτσχαϊμερ και χαζέψουμε όλοι)

    Οι σχέσεις εξουσίας είναι ασταθείς και ανά πάσα στιγμή ανατρέψιμες (Foucault).

    Αλλά και όλο το σύστημα βασίζεται στη διαπλοκή και στην πατρωνεία ή ακόμα στις συγγενικές σχέσεις.

    Ας δούμε όλους τους "μεγάλους" σε κάθε χώρο που κατέχουν τις "καλές" θέσεις.

    Ποιανού εγγόνια ή παιδιά ή ανίψια είναι.
    Ή ποιανού σύζυγοι είναι και πως μέσω ενός γάμου κέρδισαν μία "Θέση"

    Ας μην πούμε ονόματα καλύτερα.

    Τα οικογενειακά και κοινωνικά δίκτυα στην Ελληνική Ελίτ μπορούν να γίνουν αντικείμενο διδακτορικής διατριβής για τολμηρούς που έχουν γερά πόδια και όρεξη να τρέξουν και να ερευνήσουν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή